Ημερίδα/International Scientific Colloquium
Αρχαίες και Σύγχρονες Φιλοσοφικές και Επιστημονικές Θεωρίες για την Φύση, τον Κόσμο και τον Άνθρωπο
Τμήμα Φιλοσοφίας και Τμήμα Φυσικής Παν/μίου Πατρών
Τετάρτη, 4 Μαΐου 2022 (Αίθουσα Κ21: απέναντι από τον Βρεφονηπιακό Σταθμό του Πανεπιστημίου Πατρών )
Η Μελίνα Γ. Μουζάλα (Επίκ. Καθηγήτρια Τμ. Φιλοσοφίας Παν. Πατρών) και ο
Χάρης Αναστόπουλος (Αναπλ. Καθηγητής Τμ. Φυσικής Παν. Πατρών)
παρουσιάζουν στις 4 Μαΐου, ημέρα Τετάρτη και ώρα 16: 45-20:30,
Ημερίδα/International Scientific Colloquium, που θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα Κ21 (απέναντι από τον Βρεφονηπιακό Σταθμό του Πανεπιστημίου Πατρών), με θέμα:
«Αρχαίες και Σύγχρονες Φιλοσοφικές και Επιστημονικές Θεωρίες για την Φύση, τον Κόσμο και τον Άνθρωπο».
Υπεύθυνη διοργάνωσης: Μελίνα Γ. Μουζάλα
Πρόγραμμα
16:45 : Χαιρετισμός-Παρουσίαση των ομιλητών και των θεμάτων τους
17:00 : Keynote speaker: Doc. Andrej Kalaš, PhD. (Associate Professor, Comenius University in Bratislava, Faculty of Arts, Department of Philosophy and History of Philosophy)
Στωική φυσική και η θέση του ανθρώπου στον στωικό κόσμο
17:40 : Συζήτηση
__________________
17:50 : Μελίνα Γ. Μουζάλα (Επίκ. Καθηγήτρια Τμ. Φιλοσοφίας Παν. Πατρών)
Τα σημαινόμενα της φύσεως στα Φυσικά του Αριστοτέλους: μία προσέγγιση με βάση τα σχόλια του Σιμπλικίου και του Φιλοπόνου
18:30 : Συζήτηση
__________________
18:40 : Χάρης Αναστόπουλος (Αναπλ. Καθηγητής Τμ. Φυσικής Παν. Πατρών)
Εκατό χρόνια Κβαντικής θεωρίας. Φιλοσοφικές συνέπειες (τί έχουμε μάθει)
19:20 : Συζήτηση
____________________
19:30 : Κοσμάς Ρασπίτσος (ΕΔΙΠ Τμ. Φιλοσοφίας Παν. Πατρών),
«Μαχητικός ορθολογισμός» στον 5ο αιώνα π.Χ. Το παράδειγμα της Ιπποκρατικής Συλλογής
20:10 : Συζήτηση
20: 30 : Λήξη της Ημερίδος
Περιγραφές των θεμάτων της Ημερίδος
- Στωική φυσική και η θέση του ανθρώπου στον στωικό κόσμοΗ ομιλία έχει σκοπό την βασική παρουσίαση της στωικής θεωρίας του κόσμου και της θέσης του ανθρώπου μέσα σε αυτόν. Θα εξηγηθεί ο ρόλος που παίζει το Πνεύμα στο κόσμο καθώς και στην ζωή του ανθρώπου εντάσσοντάς τον στο σύνολο του στωικού σύμπαντος.
- Τα σημαινόμενα της φύσεως στα Φυσικά του Αριστοτέλους: μία προσέγγισις με βάση τα σχόλια του Σιμπλικίου και του ΦιλοπόνουΟ Σιμπλίκιος και ο Φιλόπονος, σχολιαστές του Αριστοτέλους που ανήκουν στην περίοδο της Ύστερης Αρχαιότητος, προσεγγίζουν με διεισδυτικό τρόπο τα σημαινόμενα της φύσεως έτσι όπως αναδεικνύονται από την πρωτογενή ανάγνωση του αριστοτελικού κειμένου των Φυσικών, αλλά κομίζουν στην ερμηνεία τους και στοιχεία που προκύπτουν από όλη την προγενέστερη αυτών νεοπλατωνική και μετα-αριστοτελική παράδοση.
- Εκατό χρόνια Κβαντικής θεωρίας. Φιλοσοφικές συνέπειες (τί έχουμε μάθει)
Συμπληρώνουμε σύντομα τα 100 έτη από τη γένεση της Κβαντικής Μηχανικής, η οποία έχει αποτελέσει αντικείμενο φιλοσοφικού στοχασμού περισσότερο από κάθε άλλη θεωρία της σύγχρονης φυσικής. Ο λόγος είναι ότι μας δίνει μία εικόνα της φυσικής πραγματικότητας πολύ διαφορετική από αυτή της κλασικής φυσικής, με την οποία εξοικειωνόμαστε ήδη από τα σχολικά χρόνια. Η ομιλία θα εξηγήσει τα κεντρικά σημεία διαμάχης σε σχέση με την κβαντική θεωρία, και θα περιγράψει την ιστορία των σχετικών διαμαχών από την αρχή της κβαντική θεωρίας ως σήμερα. Θα τονίσουμε ότι πολλά ζητήματα που απασχολούσαν τους δημιουργούς της θεωρίας έχουν πλέον οριστικά διελευκανθεί, με σαφή πειραματικά δεδομένα, και θα εξηγήσει γιατί το μεγαλύτερο ανοιχτό πρόβλημα στην κβαντική θεωρία είναι πλέον η εξήγηση της συνύπαρξης του μικροσκοπικού κβαντικού κόσμου με τον μακροσκοπικό κόσμο της εμπειρίας μας. - «Μαχητικός ορθολογισμός» στον 5ο αιώνα π.Χ. Το παράδειγμα της Ιπποκρατικής Συλλογής
Αναμφισβήτητα η πολεμική ενάντια στις προλήψεις και τις δεισιδαιμονίες συνιστά θεμελιώδες συστατικό του αναδυόμενου ορθολογικού κοσμοειδώλου στην κλασική αρχαιότητα. Μεταξύ πολλών άλλων η μαχητικότητα του νέου πνεύματος προβάλλει ανάγλυφα και στα συγγράμματα του Corpus Hippocraticum, με χαρακτηριστικότερο, ίσως, παράδειγμα το περιώνυμο Περὶ ἱερῆς νούσου, ένα «ορόσημο της ευρωπαϊκής επιστήμης» σύμφωνα με τον Albin Lesky.