Την Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2024 και την Πέμπτη 16 Ιανουαρίου 2025 συνεδρίασε η Επιτροπή Αξιολόγησης του Βραβείου Εξαίρετης Διδασκαλίας «Ευάγγελος Παπανούτσος» σε πλήρη σύνθεση για να εξετάσει τους φακέλους υποψηφιοτήτων. Κατά έναρξη της πρώτης συνεδρίασης, ο Συντονιστής της Επιτροπής – αρμόδιος Αντιπρύτανης – διαπίστωσε ότι μία υποψηφιότητα αφορούσε σε μέλος της επιτροπής και αποφασίστηκε ομοφώνως η συνέχιση των εργασιών της επιτροπής εξαιρουμένου του μέλους από την πρώτη και όλες τις επόμενες συνεδριάσεις. Στην συνέχεια και κατά την πρώτη συνεδρίαση εξετάστηκαν λεπτομερώς οι φάκελοι υποψηφιοτήτων.
Στην 2η συνεδρίαση της επιτροπής αξιολόγησης μελετήθηκαν οι φάκελοι των υποψηφιοτήτων, συνεκτιμώντας τα ποιοτικά και τα ποσοτικά δεδομένα της αξιολόγησης του διδακτικού έργου καθώς και τις επιστολές υποστήριξης των υποψηφίων. Κατόπιν ενδελεχούς μελέτης και μετά από διεξοδική συζήτηση, η επιτροπή αποφάσισε ομοφώνως την απονομή του Βραβείου Εξαίρετης Διδασκαλίας «Ευάγγελος Παπανούτσος» στην:
Καθηγήτρια του Τμήματος Φιλολογίας της Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών, κα Ευφημία Καρακάντζα.
Παρατίθενται παρακάτω βιογραφικά στοιχεία της Καθηγήτριας κας Καρακάντζα Ευφημίας με έμφαση στη διδασκαλία. Πλήρες βιογραφικό σημείωμα μπορείτε να αναζητήσετε στην ιστοσελίδα https://philology.upatras.gr/teachers/karakantza-effimia/
Καθηγήτρια Ευφημία Καρακάντζα
Βιογραφικά στοιχεία: Σπούδασε Κλασική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1986), και στη συνέχεια εξειδικεύτηκε στον θεωρητικό λόγο της ερμηνείας των αρχαιοελληνικών αφηγήσεων (στο έπος, τη λυρική ποίηση, και την τραγωδία) στο Πανεπιστήμιο του Reading Μεγάλης Βρετανίας (PhD, 1993) και το Centre Louis Gernet, Παρίσι (1992-93). Συνέχισε με μεταδιδακτορική έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Austin, στο Texas, ΗΠΑ, προσεγγίζοντας τις γυναικείες σπουδές φύλου. Έχει διδάξει από απόσταση ή συμβατικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Στο Πανεπιστήμιο Πατρών υπηρετεί από το 2007, ως Πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας από το 2022, και ως Καθηγήτρια πρώτης βαθμίδας από το 2023. Έχει διατελέσει Εταίρος στις Κλασικές Σπουδές του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Harvard από το 2010 έως 2023, για το οποίο διηύθυνε το διεθνές πρόγραμμα για τον επικό κύκλο Kyklos προορισμένο για μεταπτυχιακούς φοιτητές / τριες από όλον τον κόσμο, καθώς και νέους / ες συναδέλφους στην αρχή της καριέρας τους.
https://classics-at.chs.harvard.edu/volume/classics-21-the-kyklos-project
Είναι Διευθύντρια του Εργαστηρίου Μελέτης Μύθου και Θρησκείας της Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του Ινστιτούτου του Αρχαίου Δράματος του Πανεπιστημίου Πατρών.
Διδασκαλία: Έχει διδάξει σειρά μαθημάτων κλασικής φιλολογίας και της πρόσληψής της στο προπτυχιακό και μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος στα πεδία της ομηρικής ποίησης, των αρχαιοελληνικών μύθων, του αττικού δράματος, της πρόσληψης της ελληνικής αρχαιότητας στον κινηματογράφο, και της φεμινιστικής κριτικής στις κλασικές σπουδές. Έχει επιβλέψει (ως επόπτρια και μέλος τριμελών επιτροπών), μέχρι σήμερα, πλήθος διδακτορικών διατριβών (σε εξέλιξη ή ολοκληρωμένες) καθώς και σε δεκάδες μεταπτυχιακές και πτυχιακές διατριβές. Αξίζει να σημειωθεί ότι προέτρεπε τους / τις φοιτητές/τριες να συγγράψουν τις διατριβές τους στα αγγλικά, ώστε να συμβάλει στη διεθνοποίηση του τμήματος και την προβολή των ιδίων φοιτητών / τριών στο διεθνές ακαδημαϊκό κοινό. Μία τέτοια εξαιρετική διατριβή δημοσιεύτηκε σε λιγότερο από έναν χρόνο από την υποστήριξή της στον έγκριτο οίκο Bloomsbury Academic (https://www.bloomsbury.com/uk/gendered-politics-in-sophocles-trachiniae-9781350260351/) προτείνοντας μια νέα ερμηνεία των Τραχινίων του Σοφοκλή, ενώ η εξαιρετική δουλειά ενός άλλου υποψήφιου διδάκτορα οδήγησε στην συνεπιμέλεια ενός τόμου που δημοσιεύτηκε πριν λίγες μέρες (Ιανουάριος 2025) σε άλλον έγκριτο ακαδημαϊκό οίκο, τον Brill, ως Mnemosyne Supplement 492, εισάγοντας για πρώτη φορά στο διεθνές κοινό τον καινοτόμο όρο ‘Ancient Necropolitics’ και εγκαινιάζοντας τον διάλογο μεταξύ σύγχρονης πολιτικής και κοινωνικής θεωρίας με τις αρχαιοελληνικές σπουδές (https://brill.com/display/title/71484)
Η Ευφημία Καρακάντζα ήταν από τις πρώτες διδάσκουσες του Πανεπιστημίου Πατρών που συμμετείχε με ενθουσιασμό στο πρόγραμμα των Ανοιχτών Ψηφιακών Μαθημάτων, το οποίο υποδηλώνει την πεποίθησή της ότι η γνώση πρέπει να είναι προσβάσιμη σε όλες / ους χωρίς περιορισμούς φυλετικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς ή άλλους. Έτσι καταγράφηκε ένας αριθμός παλαιότερων μαθημάτων της, τα βίντεο των οποίων μπορούν να πιστοποιήσουν τα παραπάνω (ενδεικτικά: «Η βία και το ιερό», από το μάθημα επιλογής του Γ´ εξαμήνου Μύθος και Τελετουργία στην Αρχαία Ελλάδα και «Πρόσληψη σε αντίστροφη πορεία: ‘Παρερμηνεύοντας’ την Hλέκτρα του Σοφοκλή (P. Stein 2007)»), από το μάθημα επιλογής του Η´ εξαμήνου Πρόσληψη του Αρχαίου Ελληνικού Δράματος). Σε αυτό το πλαίσιο της ‘ανοιχτής’ διδασκαλίας εντάσσονται και οι δύο διαλέξεις / μαθήματα μετά από πρόσκληση σε δημοτικές βιβλιοθήκες της Αθήνας (Δημοτική Βιβλιοθήκη Μεταμόρφωσης https://www.youtube.com/watch?v=2-cZmSZfu7o&t=13s) και της Λάρισας (Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη «Κωνσταντίνος Κούμας» https://www.youtube.com/watch?v=zmmkCSrJVuw&t=294s) στο γενικότερο πλαίσιο του προγράμματος «Από την έρευνα στη διδασκαλία» του Κοινωφελούς Ιδρύματος Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ – Future Library) για την πρόσληψη της Αντιγόνης με κοινό τους καθηγητές / τις καθηγήτριες της Β/θμιας εκπαίδευσης το 2016 και το 2017. Οι ιστότοποι των διαλέξεων έχουν ιδιαίτερα μεγάλη επισκεψιμότητα έως σήμερα.
Το 2015 η ΕΚ εισήγαγε το μάθημα επιλογής «Πρόσληψη του αρχαίου ελληνικού δράματος», ένα μάθημα που τότε δεν προσφερόταν σε κανένα άλλο ελληνικό Τμήμα Φιλολογίας. Βασισμένο στις πιο πρόσφατες τάσεις της κλασικής φιλολογίας έφερε τους / τις φοιτητές / τριες σε επαφή με ξένες λογοτεχνίες, το θέατρο, τον κινηματογράφο και τις καλές τέχνες, μυώντας τες/τους σε διεπιστημονική έρευνα και συχνά οξύνοντας τα επιμέρους ταλέντα τους. Άμεσα συνδεδεμένο με την πρόσληψη ήταν το πολύπλευρο ερευνητικό πρότζεκτ Jocasta που ανέπτυξε σε συνεργασία με μια ομάδα ενεργών φοιτητ(ρι)ών και αποφοίτων και ήταν αφιερωμένο στην πρόσληψη των κλασικών γραμμάτων και του κλασικού πολιτισμού στην Ελλάδα του 20ου και του 21ου αιώνα.
Το 2019 εισήγαγε ένα νέο μάθημα για την επανάγνωση της κλασικής αρχαιότητας μέσα από το πρίσμα της φιλοσοφικής φεμινιστικής κριτικής σκέψης, επίσης μοναδικό στα προγράμματα σπουδών των ελληνικών Τμημάτων Φιλολογίας, με τίτλο «Φεμινιστική Κριτική και Κλασικές σπουδές», το οποίο – αν και επιλογής – έμελλε να γίνει ένα από τα δημοφιλέστερα μαθήματα του προγράμματος σπουδών του Τμήματος. Ενώ μοιράζεται παρόμοια ποιοτικά χαρακτηριστικά με το προηγούμενο, το μάθημα αυτό σχετίζεται με τις έμφυλες ταυτότητες, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη συμπερίληψη, τον σεβασμό της διαφορετικότητας κ.α. και αντανακλά τις κοινωνικές ευαισθησίες της διδάσκουσας.
Τέλος, το 2024 η ΕΚ “έσπασε” το παραδοσιακό φράγμα της αίθουσας διδασκαλίας, και των μαθημάτων που είναι ενταγμένα στο πρόγραμμα σπουδών, και βγήκε με τις «Αντιγόνες» της στον υπαίθριο χώρο μπροστά από το Τμήμα Φιλολογίας, στα τραπέζια και τους πάγκους που ως πρόεδρος ανέλαβε την πρωτοβουλία να εγκαταστήσει για χώρο ξεκούρασης των φοιτητών / τριών. Εκεί “άνοιξε” τα μαθήματά της προς όλη της κοινότητα του Πανεπιστημίου Πατρών, χωρίς διάκριση μεταξύ ακαδημαϊκού και διοικητικού προσωπικού, με ανακοινώσεις στο Vima και στην ιστοσελίδα τους Τμήματος, όπου περιέγραφε σύντομα κάθε 15 μέρες περίπου το υλικό που θα αναλυόταν στις σεμιναριακές αυτές συναντήσεις. Οι φωτογραφίες προέρχονται από τις πρώτες αυτές συναντήσεις.
Καθηγητής Ιωάννης Α. Βενέτης
Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Θεμάτων και Οικονομικών Πανεπιστημίου Πατρών
Συντονιστής της Επιτροπής Αξιολόγησης του Βραβείου Εξαίρετης Διδασκαλίας «Ευάγγελος Παπανούτσος»
Email: vrec_acfin@upatras.gr
Τηλ: 2610 996 614