Ανίχνευση του σκοτεινού σύμπαντος με το CAST και πέρα από το CAST, 22/11/2023

Την Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2023, ώρα 12.30, ο κ. Κωνσταντίνος Ζιούτας, Ομότιμος Καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών θα δώσει ομιλία με τίτλο

Ανίχνευση του σκοτεινού σύμπαντος με το CAST  και  πέρα από το CAST

Η ομιλία θα γίνει στο Αμφιθέατρο Α4 της Σχολής Θετικών Επιστημών.

Ακολουθεί περίληψη του περιεχομένου της διάλεξης από τον προσκεκλημένο ομιλητή

Για το σκοτεινό τμήμα του σύμπαντος μίλησε για πρώτη φορά  ο  Zwicky το 1933, και παραμένει  άγνωστης προέλευσης  και σύνθεσης μέχρι τις ημέρες μας. Η σκοτεινή μάζα (ΣΜ) είναι περίπου 5 φορές περισσότερη από εκείνη του ορατού σύμπαντος, άρα κυριαρχεί στο σύμπαν. Υπάρχει επίσης και η σκοτεινή ενέργεια (ΣΕ) για την οποία γνωρίζουμε ακόμα λιγότερα.  Από το 2003 το τηλεσκόπειο  CAST (=CERN Axion Solar Telescope)  ασχολείται με  την ανίχνευση αυτών των δύο  φαινομένων, που θεωρούνται  από τα μεγαλύτερα προβλήματα όλης της φυσικής. Ενδιαφέρει να γνωρίσουμε την λογική του Zwicky που οδήγησε στην ανακάλυψη από κοσμικές παρατηρήσεις του σκοτεινού σύμπαντος (ΣΣ).  Υπάρχει ακόμα η ερώτηση το πώς να το ανιχνεύσουμε, και προτείνονται διαρκώς νέες ιδέες για την ανίχνευση τους. Το Παν/μιό μας πρωτοστατεί σ’ αυτή την επιστημονική γιγαντιαία προσπάθεια.

Με το CAST έχουμε δημοσιεύσει σε περιοδικά όπως το Phys. Rev. Letters και το Nature. Η ομάδα του CAST είναι πολυπληθής και διεθνής και εκτός  από καθηγητές συμμετέχουν πολύ ενεργά και νεαρά άτομα όπως φοιτητές/ιες, μεταπτυχιακοί, μετα-διδακτορικοί.  Το ίδιο ισχίει και για άλλες καθόλα προτοπώρες δραστηριότητες πού έχουμε ξεκινίσει και συσχετίζονται με την φυσική της ατμόσφαιρας και την βιο-ιατρική. Για αυτές τις ιδέες συνεργαζόμαστε και με καθηγητές ειδικούς στα αντίστοιχα αντικείμενα (εντός και εκτός Ελλάδας). Σίγουρα ξεχωρίζει το SPINOFF  για τον καρκίνο, όπου η εικόνα που έχουμε για την σκοτεινή ύλη  φαίνεται να  ταιριάζει σε σχετικές παρατηρήσεις μας.

Τίθεται η ερώτηση αν μυστήρια  όπως στην βιοιατρική και στην ατμόσφαιρα έχουν κάτι κοινό με μυστηριώδη φαινόμενα στην φυσική. Διερωτάται κανείς αν υπάρχει η προοπτική  εκμετάλλευσης του ΣΣ, π.χ. σαν πηγή ενέργειας. Πρόκειται όμως για κάτι ρεαλιστικό ή είναι αποκύημα της φαντασίας (=fiction); Στην ομιλία μου θα παρουσιάσω την απάντηση. Επίσης, θα αναφερθώ σε υποψήφια σωματίδια σαν συστατικά της ΣΥ, τα οποία  είναι ταυτόχρονα και έμπνευση για νέες μελέτες.  Το ζητούμενο είναι η «άμεση ανίχνευση» της ΣΥ. Μέχρι τότε θα υφίσταται αυτό το μεγάλο πρόβλημα της φυσικής, πού έχει μείνει αναπάντητο εδώ και πολλά χρόνια.

Το Παν/μιό μας είναι σίγουρα μπροστά σ’ αυτή την έρευνα που «τρέχει» διεθνώς. Η ανακάλυψη της ΣΥ θα είναι ιστορικό γεγονός που θα επισκιάσει μεγάλες ανακαλύψεις στην φυσική, και γι’ αυτό δεν πρέπει να χάσουμε τις ευκαιρίες που προσφέρονται. Το άμεσο όφελος είναι η επιστημονική αποκατάσταση νεαρών φυσικών (φοιτητών, μεταδιδακτορικών, κ.ά.)

Η ομιλία δεν θα έχει προαπαιτούμενα.

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε εδώ:

https://arxiv.org/abs/2108.11647

https://arxiv.org/abs/2202.04447

https://arxiv.org/abs/2004.11006

https://arxiv.org/abs/2106.15408

https://arxiv.org/abs/2309.10779

https://arxiv.org/abs/2304.00317

https://arxiv.org/abs/2211.02902

https://arxiv.org/abs/2210.07367

https://arxiv.org/abs/1809.02555